Sinds Juli 2009 is de tweede SSC ICT publicatie beschikbaar: Blackboard Portfolio in uw Onderwijspraktijk. E-Portfolio voor ontwikkeling, beoordeling en presentatie van (academische) vaardigheden. De publicatie isdigitaal beschikbaar op de ICTO site. De oorspronkelijke vier SOM Portfolioprojecten zullen in september gaan starten met de implementatie van een of meerdere E-portfolio’s. Daarnaast zijn er recentelijk (nav het BSA) nog een aantal faculteiten bijgekomen, die denken over de inzet van E-portfolio.

In de tweede SSC – ICT publicatie worden de mogelijkheden van het E-Portfolio aan de hand van het Blackboard Portfolio verhelderd. Hiertoe wordt het E-portfolio vanuit theoretisch en praktisch perspectief belicht.

In 2008 zijn de faculteiten Bouwkunde (BK), Industrieel Ontwerpen (IO), Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek (LR) en Technische Natuurkunde (TNW) gestart met de implementatie van een E-portfolio. Binnen het kader van het stimuleringsprogramma Strategische Onderwijs Middelen (SOM) worden deze faculteiten zowel functioneel, als technisch, als financieel ondersteund door het Shared Service Centre ICT (SSC – ICT) en Onderwijs & Studentenzaken (SSC – O&S). Met dit E-portfolio beogen de faculteiten studenten beter te ondersteunen en te begeleiden in hun ontwikkeling van (academische) competenties.

Het E-portfolio is een instrument waarmee zowel ontwikkeling als validatie als presentatie van academische competenties kan worden begeleid en gefaciliteerd. Het SSC – ICT stelt het product Blackboard Portfolio beschikbaar, waarmee het E-portfolio kan worden gerealiseerd. Dit Blackboard Portfolio maakt onderdeel uit van de digitale leeromgeving Blackboard, waardoor zowel de student als docent er gemakkelijk en snel mee aan de slag kan.

Deze publicatie beoogt de mogelijkheden van het E-portfolio aan de hand van het Blackboard Portfolio te verhelderen. Hiertoe wordt het E-portfolio vanuit theoretisch en praktisch perspectief belicht. In hoofdstuk 1 wordt de achtergrond kort geschetst, waarop de behoefte aan een E-portfolio is gebaseerd. De wijze van beoordeling en validatie van competenties zal sterk afhangen van de opleiding en gevolgde didactiek. Maar er kan wel een algemeen pad worden gevolgd wat betreft presentatie en verslaglegging, voor meer eenduidigheid bij de onderlinge vergelijking van portfolio’s.

Het Portfoliobegrip wordt in hoofdstuk 2 nader toegelicht. Het Portfolio is een instrument waarin de eigenaar doelgericht (een selectie van) presentabele artefacten opneemt. Deze artefacten geven een beeld van het niveau of gedrag van de verworven (academische) competenties. Afhankelijk van de opgenomen artefacten kan het portfolio op verschillende manieren worden
toegepast. De toepassingen kunnen worden gevat in de begrippen ‘Ontwikkelingsportfolio’, ‘Beoordelingsportfolio’ en ‘Showcaseportfolio’. Voordat de verschillende toepassingen van het E-portfolio aan de hand van praktijkvoorbeelden worden verhelderd, komen in hoofdstuk 3 de diensten aan bod die het SSC – ICT en het SSC – O&S bieden op het gebied van E-portfolio.

Deze toepassingen, ook wel portfoliotypen, vormen de basis voor de hoofdstukken 4, 5 en 6. Per portfoliotype wordt een korte theoretische achtergrond geschetst, gevolgd door de praktijkervaringen met het Blackboard Portfolio van enkele faculteiten en diensten van de TU Delft.

Binnen de TU Delft bestaan echter meer praktijkervaringen met het E-portfolio. Deze SSC – ICT publicatie laat het niet toe al deze praktijkervaringen tot in detail uit te werken. Om toch een beeld te geven, is in Bijlage 1 een factsheet opgenomen met een overzicht van alle Portfolioprojecten die sinds 2008 in het kader van de Strategische Onderwijs Middelen (SOM) zijn geïnitieerd.

Ook buiten het kader van SOM vinden bij diverse faculteiten echter ook steeds meer initiatieven plaats op het gebied van de inzet van portfolio.

In Bijlage 2 wordt ten slotte een handreiking geboden met betrekking tot het implementatieproces. Maar voordat hiertoe kan worden overgegaan, is het belangrijk allereerst een basis te leggen voor het Portfoliobegrip.

Met deze tweede SSC – ICT wil het SSC – ICT op eenvoudige wijze inzicht bieden in de mogelijkheden van een E-portfolio in de dagelijkse onderwijspraktijk van de TU Delft. Wij hopen u hiermee voldoende handreiking te geven.